به گزارش خبرنگار مهر، شهرام کرمی داور بخش کودک سیامین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان همدان درباره ویژگیهای تولیدات نمایشی در این بخش و ارزیابیاش از فرم و محتوای آثار هنرمندان شرکتکننده توضیح داد و با اشاره به شاخصهها و ویژگیهایی که در تولید آثار ویژه گروه سنی کودک باید به آنها توجه داشت، گفت: یکی از ویژگیهای تئاتر کودکان و نوجوان به جهت مقطع سنی و نیازهایی که هر مقطع سنی دارد؛ شاخصهای منفک شدهای است که در روند تولید اثر از هم دارند.
مخاطبان تئاتر کودک و نوجوان چه کسانی هستند؟
وی یادآور شد: در تئاتر کودک و نوجوان ما پنج گروه مخاطب داریم یعنی گروه مخاطبانی که تئاتر برای آنها به شکل ویژه با شاخصهها و الگوهای خاص خودش تولید میشود. این پنج گروه عبارتند از مرحله اول؛ دوران جنینی یا پیش از تولد که معمولاً یک نوع تئاترهای تعاملی و ارتباطی است که بیشتر برای مادران باردار و جنین در شکم مادران تولید میشود و بیشتر مفاهیم کارگاهی و ارتباطی و روانی را در بر میگیرد. یعنی دورانی که پیوند عاطفی - روحی بین جنین و مادر شکل گرفته است. معمولاً این نوع تئاترهای آزمایشگاهی بیشتر با هدف ایجاد حالت ریلکس شدن و آرامش در وجود مادر و پیوند روحی عاطفی بین او و جنین شکل می گیرند.
کرمی با اشاره به نوع دوم این گروه از تئاترها ادامه داد: گروه شیرخوار، نوع دوم و شامل تئاترهایی است که برای بچههای زیر ۲ سال تولید میشود؛ بچههایی که هنوز قدرت تکلم ندارند و یا دایره لغات و واژگانی که در دوران شیرخواری استفاده میکنند به ۱۰ کلمه هم نمیرسد. این تئاترها بیشتر صوتی - آوایی هستند و ویژگیهای خاص خودشان را دارند. نوع سوم تئاتر ویژه خردسالانی است که در گروه سنی ۲ تا ۵ سال هستند. دوره سنی بسیار حساسی که بچهها از نظر گفتاری توانمند هستند و به لحاظ ارتباطی جامعه و خانواده را میشناسند. نوع چهارم باز به ۲ مقطع کودک و بعد نوجوان تفکیک میشود. بخش کودک از گروه سنی ۶ تا ۱۱ سال و بخش نوجوان ۱۱ تا ۱۶ سال را شامل میشود. گروه کودک نیز خود به ۲ بخش مجزا؛ پایه اول کودک از سن ۶ تا ۸ سال و پایه دوم کودک ۸ تا ۱۱ سال را دربرمیگیرد. هر یک از این موارد نیز دارای ویژگیهایی خاصی است.
وی با اشاره به شاخصههای گروه مخاطب کودک گفت: ما ۲ گروه سنی مختلف را برای گروه کودک میشناسیم دوران اول که هنوز به جهت رفتاری تحت تعلیم است و خیلی از مفاهیم را نمیداند. در واقع قدرت تخیل و بازی در او خیلی نهفتهتر است ولی دوران دوم کودکی، دورانی است که سطح آگاهی کودک رشد کرده است و مفاهیم غنیتری را درک میکند. هر ۲ بخش الگوی خاص خودشان را دارا هستند و مهمترین عامل در هر ۲ الگو در مقطع سنی کودک توجه به جنبه تخیل و فانتزی اوست. در این مقطع بچهها به درک واقعی از زندگی رسیدهاند ولی همچنان مفاهیم را به شکل خیلی تخیلی و فانتزی درک میکنند. بنابراین میتوانیم بگوییم، آثاری که باید برای بچهها در این گروه سنی تولید شود تلفیقی از ویژگیهای تخیل و فانتزی است تا بتوانند جهان ویژه کودکی را خلق کنند و بچهها با آن ارتباط برقرار کنند.
جشنواره بضاعت ما در حوزه تئاتر کودکان و نوجوانان است
این داور بخش کودک جشنواره تئاتر کودک و نوجوان درباره ارزیابیاش درباره فرم و محتوای آثار بخش کودک این دوره از جشنواره بیان کرد: جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان، جشنواره تخصصی است که در مرحله انتخاب آثار کارشناسان به معیارهایی مختص این گروه سنی برای انتخاب نمایشها توجه میکند و نباید فراموش کنیم که این رویداد هنری بازتاب توانایی تئاتر کودکان و نوجوانان و بضاعت ما در این حوزه محسوب میشود. در واقع آثاری که انتخاب میشوند به شکل محتوایی و حتی در شکل و شیوه اجرایی آثار متنوع و مختلفی هستند. ما البته هنوز به پایان جشنواره نرسیدهایم ولی آن چیزی که در این چند روزه در این رویداد هنری دیدم به نظرم تنوع خوبی دارد. بعضی از کارها از الگوهای نمایشی ایرانی بهره بردند، بعضی از کارها مثل نمایش «پینوکیو» از یک داستان معروف استفاده کردند و به نظرم تنوع در فرم و محتوا یکی از ویژگیهایی است که در بخش کودک و نوجوان به آن توجه شده است.
کرمی ادامه داد: تئاتر ما پیشینه و تاریخچه ۱۰۰ سالهای در عرصه تئاتر کودک و نوجوان دارد و بر این باورم که ظرفیت و آگاهی خوبی در این حوزه در بین هنرمندان ایجاد شده است. جشنواره نیز نقش موثری در رشد و آگاهی علمی به مقوله تئاتر کودک و نوجوان داشته و این یکی از امتیازات برگزاری این رویداد هنری به شمار میآید. جشنواره ۳۰ دوره برگزار شده و بدون شک در رشد کیفی تئاترها خیلی موثر و کارآمد بوده است اما اگر بخواهیم به این ویژگی توجه کنیم که چقدر به شاخصههای تولید و ویژگیهایی کیفی آثار توجه شده است باید گفت؛ در یک مقطع تئاتر کودک ما را بیشتر با جنبه سرگرمی میشناختند اما امروز مسئله آگاهی، آموزش و دانش به مخاطب ویژگی کار هنرمندان ما در این عرصه است. سرگرمی، از وجوه تئاتر کودک و نوجوان است ولی قطعا از وجوه پراهمیت تئاتر کودک و نوجوان انتقال آگاهی، دانش و فکر محسوب میشود. در واقع تئاتر کودک، تئاتری است که برای انتقال فکر تولید میشود. توجه به الگوی فکری و جنبه تئاتر پداگوژیک و آموزشی در عمده آثار مورد توجه است.
جشنواره به یک الگوی مشخص در شکل و شیوه اجرا رسیده است
وی با اشاره به اهمیت جشنواره تئاتر کودک و نوجوان گفت: جشنواره بعد از گذشت ۳۰ دوره برگزاری به یک الگوی مشخص در شکل و شیوه اجرا رسیده است. این رویداد یکی از معتبرترین جشنوارههای تئاتری کشور محسوب میشود که برگزارکنندگان طی این سالها تجربه خوبی به دست آوردهاند و هنرمندان نیز اعتبار خوبی را برای جشنواره قائل هستند.
کرمی در پایان سخنانش بیان کرد: جشنواره علاوه بر افزایش رشد کیفی تولیدات در حوزه تئاتر کودک و نوجوان در جهت آگاهیبخشی به متولیان فرهنگی و هنری فعال در این عرصه کمک کرده است. من بر این باورم که این رویداد هنری همچنان قابلیت و وسعت بیشتری دارد و البته ضعفهایی هم دارد که میتوان برطرف کرد. نمیتوان انکار کرد که این جشنواره یک سرمایه و پتانسیل خوب را برای این رویداد بینالمللی ایجاد کرده است که رشد و توسعه تئاتر کودک و نوجوان را شامل میشود.
سیامین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان همدان به دبیری آزاده انصاری تا ۲۰ آذر در حال برگزاری است.
نظر شما